घनश्याम गौतम
गुल्मी / एचआईभी संक्रमितहरूले आर्थिक अभावमा आप\mना बालबालिका पर्ढाईबाट बञ्चित भएको गुनासो गरेका छन् । पढाउन नसकेपछि संक्रमितहरूका २ सय भन्दा बढी छोराछोरीको भविश्य समेत अन्धकार भएको छ । संक्रमति भएपछि काम गरेर खान समेत समस्या हुने र अन्य आयआर्जनको स्रोत नभएकाले अधिकांशले छोराछोरीलाई विद्यालय पठाएन नसकिएको गुनासो गरेका हुन् ।
जिल्लामा पहिचान भएका झण्डै १ सय संक्रमितका २८ जना बालबालिकामा संक्रमणको लक्षण देखिएका छन् । उनीहरूले संक्रमित सहित संक्रमणमा नपरेका छोराछोरीको समेत पढ्न नपाएर भविश्य अन्धकार भएको गुनासो गरेका हुन् ।
एचआईभी संक्रमितहरूको नियन्त्रणका लागि काम गरिरहेका गैर सरकारी संस्थाहरूका अनुसार जिल्लामा संक्रमितका छोराछोरीको संख्या २ सय भन्दा बढी छ । आर्थिक अभावले संक्रमणमा परेका र संक्रमण नदेखिएका दुवै बालबालिकाहरू पर्ढाईबाट बञ्चित छन् ।
संक्रमितहरूले आफुहरू समाजमा खुल्न चाहेको भएपनि छोराछोरी विद्यालयमा पढाउन नपाईने हो कि भन्ने चिन्ताले समेत खुल्न चाह“दैनन् । अस्लेवा गाविस-३ कि सुनिता पाण्डे -नाम परिवर्तन) ले आप\mना तिन छोराछोरी आर्थिक अभावकै कारण पर्ढाईबाट बञ्चित भएको बताईन । १२ वषिर्य जेठी छोरीमा परिक्षण गराउ“दा एचआईभी संक्रमित देखिएको र अन्य दर्ुइ छोराछोरीको परिक्षण नगराएको उनले बताईन । ँसबै छोराछोरी स्कुल जाने भैसके’, सुनिताले भनिन, ँतर भएको पैसा आप\mनै उपचारमा सकिएपछि उनीहरूलाई स्कुल पठाउन सकिन ।’ आर्थिक अभावकै कारण जेठी छोरीमा लक्षण देखिएपनि औषधी खुवाउन नसकेको उनले बताईन ।
सुनिता जस्तै वामीकी इन्द्रा काप\mले पनि आप\mनो संक्रमित छोरालाई पढाउन नसकेकोमा चिन्तित छन् । छोराको उमेरका सबै केटाकेटी बोर्डि· पढ्न जा“दा आप\mनो छोरा भने सरकारी विद्यालय जान समेत नसकेको इन्द्राको गुनासो छ । ँन घर छ, न औषधी खुवाउने पैसा’, आप\mनो दश वर्षो छोरालाई विद्यालय पनि पठाउन नसकेको चिन्ता गर्दै उनले भनिन, ँड्रेस र कापी किन्ने पैसा नभएपछि स्कुल पठाउन सकिन ।’ दिनभर मजदुरी गरेर ५० रूपैंया आउने र त्यसले आमा छोरालाई साूझ विहानको छाक र्टार्न ठिक्क हुने उनको भनाई छ । श्रीमानले ८ वर्षअगाडी एड्सकै कारण ज्यान गुमाएपछि उनी परिवारबाट समेत तिरस्कृत छन् । सुनिता र इन्द्रा जस्तै धेरै संक्रमितहरूले आप\mना छोराछोरीको पर्ढाईको व्यवस्था गरिदिन सम्बन्धित संघ संस्थाहरूसंग आग्रह गरेका छन् । बालबालिकाको शिक्षा र पालनपोषणको व्यवस्था भए एचआईभी नियन्त्रणका लागि आफुहरू समाजमा खुलेर लाग्ने उनीहरूको भनाई छ । ँहाम्रा बालबालिको शिक्षा र पालनपोषणका लागि राज्यले जिम्मा लिएमा हामी यसको नियन्त्रणका लागि खुलेर लाग्न सक्छौं ।’, संक्रमित हंसरा गाविसका विष्णु वि.क.ले भने । उनको पनि ७ वषिर्य छोरा संक्रमित छ ।

अस्लेवा गाविस-६ का चिन्तामणी पाण्डेलाई पनि आफु संक्रमित भएपछि ४ छोरी र २ छोरा पढाउन निकै समस्या भएको छ । जिल्लामै औषधी उपलब्ध हुने व्यवस्था नभएकाले आफुसंग भएको पैसा औषधी लिन जाूदा र आउ“दा खर्च हुने गरेकाले छोराछोरीको पर्ढाई र तिनीहरूको पालनपोषणका लागि समस्या भएको उनको भनाई छ । ँभएको पैसा मेरै औषधिमा सकिन्छ ।’, उनले भने ँछोराछोरी कसरी पढाउने ।’ संक्रमित नभएपनि पढाउन नसक्दा उनीहरूको भविश्य समेत अन्धकार भएको उनको गुनासो छ ।
जिल्लामा एचआईभी संक्रमितहरूको नियन्त्रणका लागि काम गरिरहेका राष्ट्रिय ग्रामिण तथा सामुदायीक विकास केन्द्र -नार्डर्ेेमा २५ जना, राष्ट्रिय एचआईभी तथा एड्स महासंघमा ४२ जना र बाग्मती सेवा समाजमा २४ जना गरी ९१ जना संक्रमितहरू सर्म्पर्कमा आएका छन् । समाजमा अझै खुलेर आउने बातावरण नभएकाले ठुलो संख्यामा संक्रमितहरू भएपनि खुलेर आउन नसकेको महासंघकी कार्यक्रम संयोजक रञ्जना र्घर्तीले बताईन ।
नार्डर्ेेा अध्यक्ष रेशम कु“वरले अहिलेसम्म खुलेका संक्रमितहरूका २ सय भन्दा बढी बालबालिका रहेको बताए । ँहाम्रो संस्थामा मात्र संक्रमित बालबालिका एक दर्जन भन्दा बढी छन् ।’ उनले भने । अहिले नियन्त्रणका लागि मात्र प्रयास भैरहेकाले बालबालिकाहरूको क्ष्ँेत्रमा कुनै सहयोगको कार्यक्रम नभएको उनले बताए । बाग्मती सेवा समाजका कार्यक्रम संयोजक विष्णु बेल्बासले पनि बाबु आमा संक्रमित भएकै कारण २ सय भन्दा बढी बालबालिकाको भविश्य अन्धकारमा परेको बताए । ँबालबालिकाको अध्ययन र पालनपोषणको बारेमा राज्यले पनि सोच्नर्ुपर्छ ।’ उनले भने, ँआर्थिक अभावकै कारण संक्रमित भएका र नभएका दुवैको भविश्य खतरामा परेको छ ।’ एचआईभी नियन्त्रणका क्षेत्रमा क्रियाशिल संस्थाहरूले जिल्लामा मात्र १५ वर्षउमेर भित्रका संक्रमित बालबालिकाहरूको संख्या मात्र झण्डै ५० रहेको दावी गरेका छन् । ती कुनै पनि बालबालिकाले एचआईभी नियन्त्रणको औषधी समेत सेवन गर्न पाएका छैनन् ।