रामकृष्ण भण्डारी

२०६५ फागुन १६

हुन त २०४६ सालमा तत्कालिन राजा विरेन्द्र र रानी ऐश्वर्या गुल्मी भ्रमणमा आउदां म नेपाल स्काउटका तर्फबाट मैले पिरामिडबाट स्यालोट गर्ने (सलाम गर्ने) अवसर पनि पाएको थिए । तर अन्तिम क्षणमा म पिरामिडबाट खसेपछि त्यो कार्यक्रम नै स्थगित भएको थियो ।

जे होस मैलै केटाकेटी मै राजारानीको नजिक पुग्ने विषेश अवसर पाएको थिए । तर पछि २०४६ सालको अन्त्यतिर प्रजातान्त्रिक आन्दोलनका बेला लहलहैमा भएपनि केटाकेटी उमेर मै आन्दोलनमा सरिक भएकोले राजाको गुणगान गाउने मोह हरायो र पछिपछि त उल्टै राजतन्त्र चाहिन्न पो भन्न थालियो ।

जेहोस नारायणहिटी दरवारको त्यो भब्यता हेर्न पाइएला भनेर गणतन्त्र आउनुअघि मैलै कहिल्यै सोचिन । तर गणतन्त्र स्थापना भने त्यो सम्भावना लगभग निश्चित जस्तै लागेको थियो । अन्तत आज २०६५ फागुन १६ त्यो मौका मिल्यो । हो आज म पहिलो पटक केटाकेटीमा कल्पना गरेको तिनै राजाहरुको संसारमा प्रवेश गरे । उनी बस्ने गफ गर्ने खानेसुत्ने सवै ठाउ हेरे । उनी बस्ने सिहासन पनि देखें अनि विरेन्द्रको वंश नास भएको ठाउ पनि ।

मेरो जन्मस्थल गुल्मीको नाममा रहेको गुल्मी बैठकमा विश्राम कक्ष रहेछ । तर नारायणहिटी दरवारको सबैभन्दा भब्य गोरखा बैठक रहेछ । िसंहासन राखिएको गोरखा बैठकको माथि सिलिग मा देवीहरुका कलात्मक चित्र बनाइएको रहेछ । इन्द्राणी वैष्णवी आदि नामका दैवी शक्ति प्राप्त हुने विश्वास गरिने देवीहरुका भब्य चित्र । यस्तो भव्य नारायणहिटी दरवार अव संग्रहालय बनेको छ । र सर्वसाधारणका लागि खुला भएको छ ।

एकसताब्दी अघिदेखि शाहवंशीय राजपरिवारले उपभोग गर्दै आएको यो दरवार गत जेठमा राजाले गद्धीत्याग गरे पछि सरकारले संग्रहालय बनाउने घोषणा गरेको थियो ।दरबारको मुख्य ढोका गौरीशंकरद्वारबाट प्रवेश गरी कास्की बैठक हुदै १९ वटा कक्षको भ्रमण गरेपछि उत्तर तर्फको अन्नपूर्णद्वारबाट बाहिर निस्कने व्यवस्था मिलाइएको छ ।

निस्कने क्रममा राजाको बगैचा हेर्न सकिने छ । त्रिभुवन सदन जहाँ २०५८ साल जेठ १९ गते रात्रिभोज भैरहदा तत्कालीन राजा वीरेन्द्र रानी ऐश्वर्य सहित एक दर्जन शाही परिवार र नातेदारको हत्या भएको स्थान पनि देख्न पाइने छ । राजाले राज्यभिषेकको समयमा प्रयोग गर्ने श्रीपेच राजदण्ड लगायतका बहुमुल्य सामग्री भने सरकारले दोस्रो चरणमा मात्र प्रदर्शनीमा राख्ने बताएको छ । हिटलरले राजा त्रिभुवनलाई दिएको गाडी विरेन्द्र र ऐश्वर्यको निजी निवास पुजा कोठा पनि अहिले प्रदर्शनीमा राखिएको छैन । नारायणहिटी दरबार परिसरको ७ सय ५३ रोपनी जग्गा मध्ये करिब साढे तीन सय १५ रोपनी क्षेत्रफलमा संग्रहालय रहेको छ ।